Περιεχόμενα
Τη Μεγάλη Τρίτη, η Εκκλησία γιορτάζει τη σύνεση και την επαγρύπνηση των Δέκα Παρθένων στην παραβολή που διηγήθηκε ο Ιησούς πριν από τα Πάθη Του. Επιπλέον, η Εκκλησία τιμά τη βυζαντινή ποιήτρια Κασσιανή, η οποία συνέθεσε το Τροπάριο της Κασσιανής.
Το ιδίωμα αυτό εμπνεύστηκε από την ιστορία της ανώνυμης αμαρτωλής γυναίκας που σώθηκε από τον Χριστό και τη βαθιά θρησκευτική της αφοσίωση, καθιστώντας την έμπνευση για όλους όσοι επιδιώκουν να εμβαθύνουν την πίστη τους. Η ημέρα αυτή χρησιμεύει ως υπενθύμιση για να είμαστε σε εγρήγορση και σταθεροί στην πίστη μας, για να μην αποκλειστούμε από την αιώνια βασιλεία.
Μεγάλη Τρίτη: Η παραβολή των Δέκα Παρθένων
Τη Μεγάλη Τρίτη, η Εκκλησία θυμάται την παραβολή των δέκα παρθένων και του Κασσιανού. Ο Κύριος μοιράστηκε αυτή την παραβολή με τους μαθητές Του για να τους προετοιμάσει για το εκούσιο Πάθος Του καθώς πλησίαζε στην Ιερουσαλήμ.
Η παραβολή μιλάει για δέκα παρθένες που βγήκαν να συναντήσουν τον γαμπρό, ο οποίος ερχόταν για να παντρευτεί. Πέντε από αυτές ήταν σοφές και είχαν φέρει λάδι για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν το είχαν φέρει. Ο γαμπρός άργησε, οπότε και οι δέκα αποκοιμήθηκαν.
Όταν τελικά έφτασε ο γαμπρός, οι σοφές παρθένες άναψαν τα λυχνάρια τους και βγήκαν να τον συναντήσουν, ενώ οι ανόητες παρθένες έπρεπε να φύγουν για να αγοράσουν λάδι. Όταν επέστρεψαν, διαπίστωσαν ότι είχαν αργήσει πολύ και ο νυμφίος αρνήθηκε να τις αφήσει να μπουν μέσα. Η παραβολή ολοκληρώνεται με τον Ιησού να λέει στους μαθητές Του να είναι άγρυπνοι, επειδή δεν ξέρουν πότε θα επιστρέψει.
Αυτή η παραβολή παρουσιάζει τον Ιησού ως τον Νυμφίο που έρχεται «μέσα στη νύχτα». Ο ποιητικός λόγος αναπλάθει την ευαγγελική αφήγηση με τον πιο ιδανικό τρόπο: «Ιδού ο Χριστός, ως νυμφίος της ψυχής, έρχεται απροσδόκητα στη μέση της νύχτας.
Αυτός που ξυπνάει θα θριαμβεύσει, αλλά αυτός που μένει μεθυσμένος και αμελής θα είναι ανάξιος».
Μακάριος είναι εκείνος που παρηγορείται με την πίστη, την ελπίδα, την αγάπη, τον αγώνα. Ανάξιος όμως είναι εκείνος που μαραζώνει στα πάθη, στη χλιαρότητα, στον υλισμό, στην αντίθετη κοσμική νοοτροπία.
Η παραβολή μας υπενθυμίζει ότι η σωτηρία δεν προέρχεται μόνο από τα καλά έργα, αλλά και από τη σωστή πίστη στον Σωτήρα Χριστό, που εκφράζεται με καλά έργα.
Το Τροπάριο του Κασσιανού
Η Κασσιανή, μια ευσεβής και μορφωμένη βυζαντινή ποιήτρια, τιμάται από την Εκκλησία για τη συμβολή της στους εκκλησιαστικούς ύμνους, τα τροπάρια και τα ιδιώματα.
Το τροπάριο της Κασσιανής είναι το τελευταίο τροπάριο της ακολουθίας, που καθιερώθηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία ως Δοξολογία των Αποστόλων του Όρθρου της Μεγάλης Τετάρτης.
Η Κασσιανή ήταν ένα όμορφο κορίτσι της αυτοκρατορίας που εντυπωσίασε τον νεαρό αυτοκράτορα Θεόφιλο. Αν και δεν επιλέχθηκε ως μελλοντική σύζυγος και αυτοκράτειρα, η έξυπνη απάντηση της Κασσιανής στην πρόκληση του αυτοκράτορα ήταν αξιοσημείωτη.
Η Κασσιανή αποσύρθηκε από τον κόσμο και έγινε ανύπαντρη, χτίζοντας με δικά της χρήματα ένα μοναστήρι, το οποίο αργότερα πήρε το όνομά της.
Η Κασσιανή συνδύασε τη βαθιά ευσέβειά της και την ικανότητά της στα γράμματα, συνθέτοντας εκκλησιαστικούς ύμνους, τροπάρια και ιδιώματα μέσα στην ήσυχη και υποβλητική ατμόσφαιρα του μοναστηριού.
Το περίφημο Ιδιόμελο «Τροπάριο της Κασσιανής» με το όνομά της εμπνεύστηκε από τα λόγια των Ευαγγελιστών που δεν αναφέρονται στη Μαρία Μαγδαληνή αλλά στην ανώνυμη αμαρτωλή γυναίκα, τη μοιχαλίδα, την οποία ο Χριστός έσωσε από βέβαιο λιθοβολισμό από το εξαγριωμένο πλήθος των Φαρισαίων για την ηθική της παράβαση. Το τροπάριο του Κασσιανού είναι μια προσευχή για έλεος και μετάνοια: «Κύριε, η γυναίκα των πολλών αμαρτιών, η οποία ανέλαβε την τάξη της παρούσης θεότητος της μυροφόρου».
Το τροπάριο του Κασσιανού είναι μια υπενθύμιση ότι η σωτηρία προέρχεται από την πίστη στον Χριστό και εκφράζεται με καλά έργα. «Μην περιφρονείς τον δούλο σου, εσύ που έχεις άπειρο έλεος».